Βιογραφικό

Σπούδασε στη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ και πήρε δίπλωμα το 1902. Το 1904 ως υπότροφος του κληροδοτήματος Γ. ᾿Αβέρωφ, μετέβη για τη συνέχιση των σπουδών του στη Γερμανία και το 1908 πήρε δίπλωμα Αρχιτέκτονα από το Technische Hochschule München. Το 1916 διορίστηκε βοηθός της Γενικής Δομικής, Κτιριολογίας, Αρχιτεκτονικής και Πολεοδομίας, και το επόμενο έτος εξελέγη Καθηγητής Γενικής Δομικής. Διετέλεσε Κοσμήτορας της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών την περίοδο 1921-23. Διετέλεσε επίσης Καθηγητής της Ανωτάτης Δασολογικής Σχολής στην έδρα Οικοδομικής και Στοιχείων Παραστατικής Γεωμετρίας.

Στα κτηριακά έργα του περιλαμβάνονται τα νεότερα κτήρια (Τοσίτσα, Μπουμπουλίνας) του κεντρικού συγκροτήματος (Πατησίων) του ΕΜΠ, τα οποία κάλυψαν τις ανάγκες των Σχολών Μηχανολόγων – Ηλεκτρολόγων, Χημικών, και Αγρονόμων και Τοπογράφων Μηχανικών (ενώ η αρχιτεκτονική σχολή στεγαζόταν στο κτήριο Αβέρωφ και Σχολή Πολιτικών Μηχανικών στο κτήριο Γκίνη), καθώς και το κτήριο του Εργαστηρίου Αντοχής Υλικών του συγκροτήματος Ζωγράφου. Επίσης, περιλαμβάνονται η Ιατρική Σχολή στο Γουδί, η Πολυκατοικία «Ξακουστή» (Πατησίων 59 και Σκαραμαγκά), κ.ά.

Εξέδωσε πολύτομο σύγγραμμα Οικοδομικής (Λίθιναι κατασκευαί, Ξύλιναι Κατασκευαί, Στέγαι, κ.ά) και δημοσίευσε διάφορες εργασίες στο περιοδικό Αρχιμήδης, όπως: Δημώδης Αρχιτεκτονική (1912), Το γνήσιον του υλικού και η κατασκευή ως βάσις διά την γένεσιν των αρχιτεκτονικών μορφών (1912), Επί του προβλήματος της πολυκατοικίας (1912).

Επιμέλεια: Δ. Κουτσογιάννης, 2021, Πηγές: (1) Ν.Κιτσίκης & Ε.Κοκκινόπουλος, Το Εθνικόν Μετσόβιον Πολυτεχνείον, Τεχνική Επετηρίς της Ελλάδος, ΤΕΕ, Αθήνα 1935. (2) Οδηγός Σπουδών ΕΜΠ 1950. (3) Κώστα Μπίρη: Ιστορία του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (4) Ιστότοπος Μηχανικοί, εκβιομηχάνιση, εκσυγχρονισμός, 1830-1940. Η προσωπογραφία είναι έργο του Γιάννη Μόραλη και αναδημοσιεύεται από το λεύκωμα «Το Πολυτεχνείον Ευγνωμονούν» του ΤΕΕ και ΕΜΠ το 2007 (καταστράφηκε στην πυρκαγιά της Πρυτανείας του ΕΜΠ τον Οκτώβριο 1991).

Γεννήθηκε στον Πειραιά και πήρε δίπλωμα από τη Σχολή Πολιτικών Μηχανικών το 1885. Μέχρι το 1900 άσκησε το επάγγελμα του μηχανικού στην Ελλάδα και κατόπιν σπούδασε, ως υπότροφος του κράτους, δασολογία στο πανεπιστήμιο του Μονάχου, καθώς και ηλεκτρολογία, μαθηματικά και φιλοσοφία σε σχολές της Ευρώπης. Κατά τη διάρκεια του πολέμου του 1912-13 εργάζεται επιστημονικά στη Γερμανία και ενώ τα άρθρα του γίνονται δεκτά σε διεθνή μαθηματικά περιοδικά, σκέφτεται να επιστρέψει στην Ελλάδα για να καταταγεί στο στρατό, αλλά τον αποτρέπουν οι φίλοι του. Τελικώς θα επιστρέψει το 1913 αφού εκλεγεί στο ΕΜΠ καθηγητής κατωτέρων μαθηματικών, ενώ το 1924 γίνεται καθηγητής «των ανωτέρων μαθηματικών και της θεωρητικής μηχανικής» στο ΕΜΠ. Την περίοδο 1917-27 θα διδάξει επίσης μαθηματικά και μηχανική στην Ανωτάτη Δασολογική Σχολή της οποίας υπήρξε ο πρώτος διευθυντής, ενώ από το 1928 θα διδάξει θεωρητική μηχανική στη Σχολή Τεχνικής Εκπαιδεύσεως Αξιωματικών Πυροβολικού.

Το πλούσιο επιστημονικό του έργο αναγνωρίστηκε διεθνώς και κάλυψε ένα ευρύ φάσμα αντικειμένων, δασολογία, ηλεκτρολογία, μηχανική και μαθηματικά. Θεωρείται ο εισηγητής στην Ελλάδα της διανυσματικής ανάλυσης και γεωμετρίας, και των εφαρμογών τους στη μηχανική. Από τα νεανικά του χρόνια τον απασχόλησε η λογοτεχνία και ιδιαίτερα ποίηση και το ενδιαφέρον του αυτό θα τον συνοδεύσει μέχρι το τέλος της ζωής του.

Η προσήλωση του στις αρχές της αξιοκρατίας και των υψηλών γνωστικών απαιτήσεων, και η αντίστασή του στις παραβιάσεις τους θα μείνει παροιμιώδης. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι ο Γεννηµατάς συνήθιζε να σχίζει δημόσια τα μπιλιέτα στηλιτεύοντας τους παρεμβαίνοντες.

Η αφοσίωσή του στο ΕΜΠ θα μείνει μοναδική. Το 1932 σε ηλικία 57 ετών πέθανε στη Βιέννη και στη διαθήκη του εκφραζόταν η επιθυμία η καρδιά του να ενταφιασθεί στον περίβολο του Πολυτεχνείου. Η Σύγκλητος θα κάνει δεκτή την επιθυμία αυτή.

Το μνημείο Ν. Γεννηματά στο Πολυτεχνείο με επιγραφόμενο ποίημα του ίδιου, «Στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο»:

Όλη μου την σοφία σου τη χάρισα
Δώρο φτωχό μα απ’ τα πιο διαλεγμένα
Κι άξιο για σε το δώρο μου το δεύτερο
Μια αγάπη, αγάπη απέραντη για σένα

Ν.Γ.

Επιμέλεια: Δ. Κουτσογιάννης, Οκτώβριος 2016, Πηγές: Ν. Κιτσίκης και Ε. Κοκκινόπουλος, “Το Εθνικόν Μετσόβιον Πολυτεχνείον”, Τεχνική Επετηρίς της Ελλάδος, ΤΕΕ, Αθήνα 1935, και Ι. Αντωνίου, “Οι Έλληνες Μηχανικοί – Θεσμοί και Ιδέες 1900-1940”, Βιβλιόραμα, 2006.

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Απείρανθο Νάξου και στη συνέχεια ήρθε στην Αθήνα και τελείωσε το Βαρβάκειο σχολείο. Ήταν αδελφός του Πέτρου Πρωτοπαπαδάκη, επίσης καθηγητή της Σχολής και στη συνέχεια πρωθυπουργού. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στην Ecole Nationale des Ponts et Chaussees στο Παρίσι, απ’ όπου αποφοίτησε το 1897. Μετά το πέρας των σπουδών του στο Παρίσι μετέβη στην Αιθιοπία (τότε Αβησσυνία), όπου εργάστηκε στη χάραξη της πρώτης σιδηροδρομικής γραμμής της χώρας. Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, εργάστηκε στις Τεχνικές Υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων. Διορίστηκε τακτικός καθηγητής στην έδρα Σιδηροδρομικής το 1908. Τον Σεπτέμβριο του 1917, απολύθηκε για πολιτικούς λόγους, επαναπροσλήφθηκε όμως στην ίδια θέση τον Δεκέμβριο του 1920, όπου συνέχισε μέχρι τη συνταξιοδότησή του το 1948. Εκλέχτηκε δύο φορές Κοσμήτορας της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών (1926, 1930), ενώ διετέλεσε και Πρύτανης του ΕΜΠ (1933-35). Επίσης, διετέλεσε μέλος του Συμβουλίου Δημοσίων Έργων και μέλος του Συμβουλίου των Σιδηροδρόμων του Ελληνικού Κράτους.

Διαφώνησε με τη μεταρρύθμιση του Πολυτεχνείου που επιχείρησε η διεύθυνση του Άγγελου Γκίνη και παρέμεινε σταθερή αντιπολίτευση σ’ αυτή. Άσκησε σφοδρή στον Γκίνη σχετικά με την αναδιοργάνωση του ιδρύματος. Η κριτική εντοπίζεται στην απόκλιση των μεταρρυθμίσεων από το Γαλλικό μοντέλο σπουδών και στην ταύτιση της πλειοψηφίας των καθηγητών με τις βενιζελικής έμπνευσης θέσεις. Στο διάστημα μετά την απόλυσή του το 1917 από το Πολυτεχνείο, εξορίστηκε και φυλακίστηκε στο φρούριο Ιτζεδίν της Σούδας ως βασιλόφρονας και γερμανόφιλος.

Το συγγραφικό έργο του περολαμβάνει το βιβλίο «Σημειώσεις Σιδηροδρομικής» (πρώτη έκδοση 1911) και τα άρθρα «Προς Συμπλήρωσιν και Βελτίωσιν του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου» (Εστία, 1915) και «Απάντησις εις Υπόμνημα του Διευθυντού και Καθηγητών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου» (Εστία, 1915).

Επιμέλεια: Δ. Κουτσογιάννης, Δ. Λιάτης, Γ.-Φ. Σαργέντης, 2021. Πηγές: (1) Ν. Κιτσίκης και Ε. Κοκκινόπουλος, “Το Εθνικόν Μετσόβιον Πολυτεχνείον”, Τεχνική Επετηρίς της Ελλάδος, ΤΕΕ, Αθήνα 1935. (2) Κ. Η. Μπίρης, “Ιστορία του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου”, ΕΜΠ, Αθήνα, 1957 (3) Ι. Αντωνίου, “Οι Έλληνες Μηχανικοί – Θεσμοί και Ιδέες 1900-1940”, Βιβλιόραμα, 2006. (4) Wikipedia, (5) Ψηφιακή βιβλιοθήκη ΤΕΕ. Η προσωπογραφία είναι έργο του Α. Γεωργιάδη και υπάρχει στο Αρχείο της παλιάς Πρυτανείας. Η φωτογραφία στο κάτω μέρος είναι ευγενική παραχώρηση της Γεωργίας και της Χριστίνας Μαρκέτου, θυγατέρων του αποφοίτου του 1942 της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών Δημητρίου Μαρκετου.

Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Πάτρα, όπου και έκανε τις εγκύκλιες σπουδές του. Το 1868 αναγορεύτηκε διδάκτορας στο Εθνικό Πανεπιστήμιο, ο πρώτος διδάκτορας φυσικών επιστημών. Στο διάστημα 1868-1874 ως υπότροφος του Εθνικού Πανεπιστημίου, μετέβη για σπουδές στο Freiburg της Γερμανίας, όπου ειδικεύτηκε στη γεωλογία, ορυκτολογία, φυσική, χημεία, πυροχημεία, μεταλλευτική, μεταλλουργία, γεωδαισία, μηχανουργία και μεταλλευτικό δίκαιο.

Στο διάστημα 1875-80 διετέλεσε έκτακτος καθηγητής της Γεωλογίας – Ορυκτολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη συνέχεια τακτικός καθηγητής. Στο διάστημα 1889-1901 διετέλεσε Κοσμήτορας, Συγκλητικός και Πρύτανης στο Εθνικό Πανεπιστήμιο. Στο διάστημα 1885-1910 ήταν καθηγητής Γεωλογίας και Ορυκτολογίας στο Πολυτεχνείο (τότε Σχολείο των Βιομηχάνων Τεχνών), ενώ από το 1902 μέχρι το 1910 ήταν Διευθυντής του (θέση αντίστοιχη αυτής του Πρύτανη). Το 1878 είχε συντάξει υπόμνημα για την προαγωγή του πολυτεχνείου σε πανεπιστημιακό ίδρυμα με το όνομα «Μετσόβιος Πολυτεχνική Ακαδημία», η οποία θα ήταν ισότιμη προς το Εθνικό Πανεπιστήμιο· το όνομα αυτό δεν δόθηκε ποτέ, αλλά το 1887, έτος ίδρυσης της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών, έγινε ένα αποφασιστικό βήμα στην κατεύθυνση αυτή, που ολοκληρώθηκε το 1914 με τη θεσμοθέτηση του ονόματος «Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο» και της ισοτιμίας του με το Εθνικό Πανεπιστήμιο.

Διακρίθηκε ως επιστήμων, ως δάσκαλος, και ως συγγραφέας. Δημοσίευσε πολλά συγγράμματα όπως: «Η γεωλογική διαμόρφωση του Ελληνικού εδάφους», «Η φυσική γεωγραφία της Θράκης» «Η γεωλογική ιστορία της Ελληνικής χώρας» «Στοιχεία Ορυκτολογίας» «Στοιχεία Γεωλογίας- ηφαιστειοχημικές έρευνες Albert Brun» κ.ά. Επί τριετία εξέδιδε το περιοδικό «Προμηθεύς» με στόχο τη διάδοση των φυσικών και εφαρμοσμένων επιστημών. Πέθανε στην Αθήνα.

Επιμέλεια: Δ. Κουτσογιάννης, Δ. Λιάτης και Γ.-Φ. Σαργέντης, 2021. Πηγές: (1) Ν.Κιτσίκης & Ε.Κοκκινόπουλος, Το Εθνικόν Μετσόβιον Πολυτεχνείον, (2) Λεύκωμα «Το Πολυτεχνείον Ευγνωμονούν», ΤΕΕ και ΕΜΠ, 2007.